بررسی نقش احساس تعلّق محلّه ای در افزایش مشارکت اجتماعی (مورد مطالعه ی: محله قزل قلعه تهران)
محورهای موضوعی : مطالعات جامعه شناختی شهری
کلید واژه: مشارکت, توسعه, تعلق محله‌ای, شناخت محله‌ای, بهره‌وری محله‌ای,
چکیده مقاله :
به دنبال سیاست جدید شهرداری تهران در راه تبدیل شدن به یک نهاد اجتماعی، طرح مدیریّت محلّه برای تمرکززدایی در اداره‌ی امور شهری با مشارکت شهروندان مطرح شده است. سؤالات اصلی تحقیق حاضر این است: وضعیت حس تعلق محله‌ای موجود در بین ساکنان محله‌ی قزل قلعه تهران چگونه است؟ این پدیده متأثر از چه عواملی خواهد بود؟ و آیا با مشارکت اجتماعی در سطح محلات ارتباط دارد. هدف از پژوهش شناسایی سطح حس تعلّق محلّه‌ای، میزان بهره وری محلّه‌ای و شناخت محلّه‌ای و نهایتاً سطح آمادگی برای مشارکت است. چارچوب نظری تحقیق الگوی مک میلان و چاویس در مورد حس تعلّق محلّه‌ای و نیز مشارکت مجید رهنماست. این پژوهش به روش کمّی صورت گرفته و تمام ساکنان 18 سال به بالای محله قزل قلعه ی تهران جمعیت آماری این پژوهش محسوب می‌شوند. نوع نمونه گیری بر اساس نمون ه‌گیری خوشه‌ای است. یافته های تحقیق نشان می‌دهد که بین میزان هزینه های زندگی خانوارها، نوع شغل، تعداد سال‌های سکونت افراد در محله و حس تعلق محله‌ای شان نسبت به محله رابطه ی معناداری وجود دارد، در حالی که بین وضعیت مسکن، جنسیت، سن، میزان تحصیلات، وضعیت تأهل و حس تعلق محله‌ای رابطه‌ی معناداری وجود ندارد. از دیگر نتایج این تحقیق این بود که متغیر شناخت محله‌ای بیشترین (52/0) تأثیر را بر متغیر وابسته یعنی آمادگی برای مشارکت داشته است. پس بیشترین تأثیر بر روی متغیر وابسته را حس تعلق محله‌ای ایجاد می‌کند؛ یعنی در مجموع 27 درصد از متغیر تمایل به مشارکت تحت تأثیر این متغیر قرار دارد. در این تحقیق متغیر بهره وری محله‌ای نیز به دلیل اینکه سطح معناداری آن از 5% بزرگتر است، تأثیری بر متغیر وابسته ندارد و از معادله ی رگرسیون خارج می‌شود.
Following the Municipality of Tehran's attempt to becoming a social institution, community management plans for decentralization and citizen participation in municipal administration was implemented. The main question of this research is: how much of a sense-of-belonging exists among the residents of Ghezel ghalea neighborhood of Tehran? What factors affect or influence this phenomenon? And whether community involvement at the community level is associated with? Theoretical framework of the research drew on the paradigm provided by Macmillan and Chavys about community sense -of- belonging and Rahnema’s model of participation. Research population consisted of all the residents of Ghezel ghalea neighborhood of Tehran who were above 18 years of age. Cluster sampling was used to select the sample. Research findings showed that household cost of living, occupation, length of stay in the neighborhood and sense-of-belonging were significantly related. Housing status, gender, age, education, and marital status were not related to sense-of-belonging. Knowledge of the neighborhood was the most highly (0.52) related variable to community sense-of-belonging. No relationships were found between neighborhood utilization and neighborhood sense of belonging.